Stan obecny: |
użytkowany. |
Funkcja teraźniejsza: |
Muzeum, Galeria „Magnez”. |
Zabytkowe obiekty towarzyszące: |
w obrębie parku:
oficyna „czerwona”, kordegarda, oranżeria, dom koniuszego, powozownia, stajnia, dom ogrodnika.
Poza obrębem parku:
Oficyna „biała” – ul. Krakowska 6
Dom administratora – ul. Skłodowskiej-Curie 1
Obora (magazyn) – ul. Skłodowskiej-Curie 2 |
Zwiedzanie: |
wstęp na teren parku darmowy i nieograniczony.
Ekspozycje stałe:
historia miasta i regionu | wnętrza pałacowe
powozownia | historia pożarnictwa
Godziny otwarcia muzeum:
od 1 maja do 30 września:
pon.: 11.00–15.00 | wt.-pi.: 10.00–18.00
sob.-nie.: 10.00–14.00
od 1 października do 30 kwietnia:
pon.: 11.00–15.00 | wt.-pi.: 10.00–15.30
nie.: 10.00–14.00
Kontakt: tel. 16/ 648 71 45 |
Dojazd: |
zespół pałacowy leży przy drodze Przeworsk-Łańcut.
[Oszczędź czas i paliwo – gotowe współrzędne pod mapą.] |
Parkingi: |
darmowy parking na terenie parku. |
Historia i opis: |
|
Od 1340r. Przeworsk z mocy nadania królewskiego należał do rodziny Tarnowskich. Pod koniec XIV w. osada otrzymała prawa miejskie. Kolejnymi właścicielami miasta byli Kostkowie i Ostrogscy. W 1621r. odziedziczyła go Zofia Ostrogska, żona Stanisława Lubomirskiego. W tamtych czasach siedzibą Panów na Przeworsku był znajdujący się na obrzeżach miasta skromny dwór obronny, otoczony ogrodami włoskimi, w których były również działki warzywne.
Po bezpotomnej śmierci Henryka i Zofii Lubomirskich pod koniec XVIII w. włości przeworskie przypadły córkom księżnej Izabelli Lubomirskiej z Czartoryskich. Księżna odkupiła od córek te dobra i w 1799r. rozpoczęła po Przeworskiem budowę nowego pałacu, który miał być prezentem dla jej wychowanka Henryka Lubomirskiego. Budowa trwała kilka lat a obiekt wzniesiono z wykorzystaniem fundamentów i murów stojącego tu wcześniej dworu. Powstał stosunkowo ubogi w detale architektoniczne budynek, którego główną ozdobą zewnętrzną był szereg filarów podtrzymujących taras przy fasadzie zachodniej. Prosta budowla zachwycała za to bogato urządzonymi wnętrzami, w których uwagę przykuwały piękne sztukaterie i kominki. Pokoje mieściły również cenne księgozbiory oraz najcenniejsze meble i dzieła sztuki sprowadzone tu przez Henryka po śmierci ks. Izabelli. Dzięki jego staraniom na ziemiach przeworskich utworzono ordynację. W otoczeniu pałacu postawiono również oranżerię a dawny ogród włoski otaczający rezydencję został przekomponowany w romantyczny park krajobrazowy. Zasadzono w nim rzadkie gatunki drzew takie jak: platany, tulipanowce i sosny amerykańskie. Dodatkowo w parku stanęły zabudowania pomocnicze: dwie oficyny, domek rządcy, stajnie z powozownią, mieszkanie koniuszego, dom ogrodnika i druga oranżeria.
Od początku XIX w. przeworska rezydencja stała się lokalnym centrum towarzysko – kulturalnym. W latach 30-tych tego samego stulecia pałac otrzymał nowoczesne ogrzewanie nawiewowe zaprojektowane przez inż. Józefa Bema (późniejszego generała). W 1850r. majątek odziedziczył Jerzy, syn Henryka, dzięki któremu pałac otrzymał m. in. dodatkowe piętro i drugą klatkę schodową. Po śmierci Jerzego ordynację przejął jego syn Andrzej. Z jego inicjatywy postawiono nową oficynę gościnną a na początku XX w. pałac i towarzyszące mu zabudowania otrzymały elektryczność. W 1923r. wybudowano nową bramę wjazdową wraz z kordegardą (wartownią) a rozebrano starą oficynę gościnną i domek rządcy.
Drugą wojnę światową rezydencja przetrwała bez większych zniszczeń, jednak została prawie doszczętnie ograbiona. Reszta ocalałego wyposażenia trafiła m.in. do Muzeum Zamku w Łańcucie. W okresie powojennym w pałacu mieściły się różne instytucje, aż do lat 70-tych XX w. kiedy to rozpoczęto prace renowacyjne w celu utworzenia w nim muzeum, które funkcjonuje tu do dziś. Pałac, oranżerię i powozownię otacza pięknie utrzymany park. |
Ciekawostki: |
Stary dwór pod Przeworskiem był mocno obwarowanym budynkiem z grubymi ścianami i rozległymi piwnicami, ciągnącymi się w głąb parku. Podobno piwnice przechodzą w tunel, który prowadzi aż do klasztoru OO Bernardynów i był wykorzystywany w trakcie najazdów obcych wojsk jako droga ewakuacyjna. |
Galeria zdjęć
|
  
  
  
   |
zdjęcia wykonane w kwietniu 2011 |
Mapa |
|
Lokalizacja: woj. podkarpackie, pow. przeworski, gmina Przeworsk |
Adres: Przeworsk, ul. Park 2 |
Współrzędne  |
|
Atrakcje turystyczne w okolicy: |
Przeworska Kolej Wąskotorowa – Podgórzanin – Przeworsk, ul. Lubomirskich 14 |
Dwór Skaliszów – Przeworsk, ul. Niepodległości |
Skansen Pastewnik – Przeworsk, ul. Łańcucka 2 |
Klasztor OO Bernardynów – Przeworsk, ul. Bernardyńska 22 |
Ratusz – Przeworsk, ul. Rynek 1 |
Zespół Klasztorny Sióstr Miłosierdzia, – Przeworsk, ul. Krakowska 15 |
Kościół Parafialny – Urzejowice | odległość: 6 km |