Pałac Lubomirskich w Opolu Lubelskim

Opole Lubelskie – Pałac Lubomirskich

Pałace

lubomirskich, opole lubelskie, słupeckich, tarłów

źródła

słownik

Ocena: 3,60 z 10 opinii [oceń obiekt]

Stan obecny:

użytkowany.

Funkcja teraźniejsza:

Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza.

Zabytkowe obiekty towarzyszące:

jedna oficyna (obiekt szpitalny), dwa czworaki (domy mieszkalne), spichlerz (kino), budynek folwarczny.

Zwiedzanie:

wstęp na teren parku pałacowego darmowy, budynek można oglądać w trakcie pracy szkoły.

Dojazd:

park leży niedaleko centrum miasta.
[Oszczędź czas i paliwo – gotowe współrzędne pod mapą.]

Parkingi:

tuż przy bramie jest ogólnodostępny parking.

Historia i opis:

Pierwotna rezydencja w Opolu Lubelskim należała do rodu Słupeckich, a był to zamek składający się z budynku mieszkalnego z narożnymi wieżami oraz budynków gospodarczych otoczonych ziemnymi fortyfikacjami poprzedzonymi mokrą fosą zasilaną z pobliskich trzech stawów. Niestety brak jest nawet przybliżonej daty wzniesienia budowli.
Około 1613r. staraniem Feliksa Słupeckiego dokonano rozbudowy zamku w bardziej okazałą i wygodniejszą rezydencję pałacową. Brak rycin i innych przekazów nie pozwala określić jej wyglądu.
W 1664r. po śmierci Jerzego Słupeckiego wygasła męska linia rodu a rezydencja po kilkukrotnej zmianie właścicieli trafiła w posiadanie Tarłów herbu Topór. Z inicjatywy Jana Tarły w 1740r. pałac został przebudowany w oparciu o projekty Franciszka Mayera.
W 1754r. po ślubie z Zofią Krasińską, wdową po Janie Tarło, włości opolskie przejmuje Antoni Lubomirski hr. Szreniawa bez Krzyża. W latach 1766-1773 na zlecenie Lubomirskich dokonano przebudowy tutejszej rezydencji, nad którą pracowali tak znamienici architekci jak Fryderyk Nax, Dominik Merlini oraz Jakub Fontana.
Po Antonim majątek odziedziczył jego bratanek Aleksander, który w 1787r. poślubił ks. Rozalię Chodkiewicz. Aleksander zapragnął stworzyć w Opolu założenie mieszkalno-parkowe na miarę zespołu pałacowego w Puławach. Prawdopodobny wygląd opolskiej rezydencji przedstawiają poniższe rysunki Merliniego.
rysunek archiwalny

Źródło: Tatarkiewicz W. – Opole i Nałęczów – Merlini i Nax – O sztuce polskiej XVII i XVIII wieku

Od strony północnej budynku znajdował się dziedziniec paradny, wokół którego stały cztery oficyny. Częścią tworzonego założenia był również pałac letni wystawiony w pobliskim Niezdowie.
Kres świetności rezydencji opolskiej nastąpił po roku 1854, kiedy to córka Aleksandra i Rozalii, Rozalia (a właściwie Aleksandra która przyjęła imię matki) Rzewuska przekazała budynek carskiemu feldmarszałkowi Iwanowi Paskiewiczowi, ten zaś wywiózł z niego całe wyposażenie a następnie oddał władzom rosyjskim. Obiekt został przeznaczony na koszary i w tym celu dokonano przebudowy podwyższając (kosztem dachu mansardowego) drugie piętro oraz usuwając m.in tympany frontonów (ozdoby zwieńczeń ryzalitów).
Kolejne przebudowy miały miejsce w latach 40-tych i 60-tych XX w. i związane były z adaptacją zabytku na cele edukacyjne.
Obecnie pomimo zatracenia dawnych cech rezydencji wielkopańskiej pałac nadal imponuje swoją potęgą.

Legendy i duchy:

W 1787 Książe Aleksander Lubomirski poślubił Rozalię, córkę hrabiego Jana Mikołaja Chodkiewicza, marszałka i starosty żmudzkiego oraz Marii Rzewuskiej. Rok później przyszła na świat ich córka Aleksandra Franciszka, z którą Rozalia wyjechała do Francji. Tam księżna została oskarżona o spisek przeciw rewolucji i kontakty z dworem królewskim Marii Antoniny Habsburg. Kara za te zarzuty była okrutna – Rozalię zgładzono na gilotynie. Podobno, gdy księżna umierała pod gilotyną w opolskim pałacu otwarły się wszystkie drzwi i rozległ się przeraźliwy krzyk. Miejscowa legenda głosi, że do dnia dzisiejszego zjawa ubrana na biało z głową pod pachą ukazuje się w otoczeniu pałacu.

Galeria