Zamek Królewski w Chęcinach

Chęciny – Zamek Królewski

Zamki

królewski, ruiny

źródła

słownik

Ocena: 4,50 z 2 opinii [oceń obiekt]

Stan obecny:

trwałe ruiny przystosowane do zwiedzania.

Funkcja teraźniejsza:

atrakcja turystyczna.

Zabytki w otoczeniu:

Kościół pw. Św. Bartłomieja Apostoła

Zwiedzanie:

Godziny otwarcia – codziennie wg harmonogramu:
styczeń – luty 9:00 – 15:00
marzec 9:00 – 16:00
kwiecień 9:00 – 18:00
maj – czerwiec 9:00 – 19:00
lipiec – sierpień 9:00 – 20:00
wrzesień 9:00 – 19:00
październik 9:00 – 17:00
listopad – grudzień 9:00 – 16:00
w przypadku wystąpienia śniegu lub oblodzenia zamek może być zamknięty. Nieczynne jest w następujące dni: 1 stycznia, Niedzielę Wielkanocną, 1 Listopada i od 24 do 31 grudnia.
Atrakcje w okresie od 1 listopada do 31 marca:
zwiedzanie zamku, lochu, skarbca, wejście na dwie baszty, zakuwanie w dyby, wystawę zdjęć zamku, fotościanki (Biała Dama i Rycerz)
W okresie od 1 kwietnia do 31 października dodatkowo przymierzanie zbroi rycerskich, wystawa broni drzewcowej, pokazy strzelania z armat, hakownic i piszczela (grupy od 30 osób)
Cennik: ceny biletów znajdziesz tutaj: kliknij
Kontakt: biuro Zamku Chęciny, ul. Armii Krajowej 18A.
Czynne pon.-pt. w godzinach 7:30-15:30
tel.: +48 41 308 00 48 e-mail: biuro( małpa )zamek.checiny.pl

Dojazd:

ruiny znajdują się na południe od centrum miasta – boczna droga od ul. Jędrzejowskiej.
[Oszczędź czas i paliwo – gotowe współrzędne pod mapą.]

Parkingi:

u podnóża Góry Zamkowej znajduje się darmowy parking z miejscami dla autokarów.

Historia i opis:

Zamek posadowiony na skalistym wzgórzu o wysokości 367 m. npm. wzniesiono najprawdopodobniej końcem XIII lub początkiem XIV wieku. Pierwsza zachowana wzmianka o tutejszym zamku książęcym pochodzi z 1306 roku i potwierdza nadanie warowni i przyległych wsi przez Księcia Władysława Łokietka biskupowi krakowskiemu – Janowi Muskacie, z którym książe zawarł tymczasowy rozejm. Zamek otoczony wysokimi murami obwodowymi z wejściem od wschodu składał się wówczas z baszty wschodniej i zachodniej oraz piętrowego budynku w części południowo-wschodniej, mieszczącego później kaplicę i skarbiec. Po roku 1308 warownia ponownie była własnością Łokietka, który jednak nie pogodził się z Janem Muskatą.
W połowie XIV wieku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego, zamek został rozbudowany i zaliczał się do grona największych polskich warowni. Za sprawą Władysława Jagiełły od końca XIV wieku było tu też więzienie, w którym przetrzymywano m.in. przyrodniego brata Władysława – Andrzeja Garbatego oraz Michała Küchmeister’a von Sternberg’a, późniejszego Wielkiego Mistrz Krzyżackiego.
W czasie szalejącej morowej zarazy z roku 1425 Władysław Jagiełło umieścił w Chęcinach swoją żonę Zofię (Sonkę) i syna Władysława (późniejszego króla).

Kolejna (znaczna tym razem) rozbudowa miała miejsce w XV w. Od zachodu powstał tzw. zamek dolny zwany też przygródkiem, z charakterystyczną czworoboczną wieżą w północno-zachodnim krańcu. W niedalekim sąsiedztwie wieży wykuto studnię. Nadal podstawową funkcją warowni była siedziba starostów oraz sądu i kancelarii grodzkiej.
W 1554 r. przebywała tu królowa Bona, wraz ze swoim swój „skarbem” (ok. 1,5 miliona dukatów), który wywiozła ze sobą do Włoch.
W XVI w. Chęciny spustoszył rozległy pożar, w którym ucierpiał też zamek. Nieremontowana rezydencja zaczęła stopniowo podupadać a o jej złym stanie świadczy fakt, iż w 1588 przeniesiono księgi ziemskie do kościoła. Zniszczenia pogłębiły się podczas rokoszu Zebrzydowskiego, kiedy to buntownicy splądrowali i podpalili zamek.
Staraniem kolejnego starosty, Stanisława Branickiego, zamek przebudowano w stylu późnorenesansowym. Rozbudowano dom mieszkalny, dziedziniec ozdobiły arkadowe krużganki, wzniesiono nowy most od wschodu a wieże zwieńczono barokowymi hełmami. W tym okresie powstało też wejście w zachodnim murze.
Niestety nastał potop szwedzki a w raz z nim kolejne zniszczenia rezydencji. Po 2-miesięcznym oblężeniu warownia padła i została splądrowana. Dwa lata później dzieła zniszczenia dopełniły wojska księcia Rakoczego.
W II poł. XVII w. starosta Stefan Bidziński oficjalnie przeniósł siedzibę starostwa do dworu obronnego w Podzamczu Chęcińskim, wzniesionego na początku tego samego wieku przez starostę Jana Branickiego.
Wiek XIX to stopniowe „zanikanie” rezydencji, która zaczęła służyć jako źródło budulca. W trakcie I wojny światowej ruiny zajęte przez Rosjan zostały ostrzelane przez artylerię Austriacką, co przysporzyło zniszczeń.
Dopiero w 1947 roku zamek został wpisany do rejestru zabytków kategorii pierwszej. Rok później zaczęła się trwającą dwa kolejne lata odbudowę baszt.

W 2013 r. rozpoczęto kompleksową rewitalizację warowni, mającą na celu umożliwienie całorocznego funkcjonowania zabytku. Dnia 26.04.2015 odbyło się uroczyste, ponowne otwarcie zamku stanowiącego obecnie tzw. „trwałą ruinę”.

Legendy:

Podziemny tunel
Na zamku dolnym znajduje się studnia o głębokości ok. 100m. Ponoć można przez nią wejść do podziemi prowadzących do kościołów w Chęcinach i na Karczówce w Kielcach. Pierwsza opcja jest bardzo prawdopodobna, gdyż po pierwsze kościół chęciński jest stosunkowo blisko a po drugie zamek, jako jedna z największych polskich warowni, musiał posiadać tajne przejście umożliwiające funkcjonowanie podczas najazdów i oblężeń, trwających niejednokrotnie miesiącami.
Skarb królowej
Podobno w korytarzach podziemnych ukryte są pozostałości skarbu królowej Bony. Niektórzy, nocą widzieli też kobietę z pochodnią ubraną na biało – czyżby to duch królowej Bony pilnujący pozostawionych skarbów.
Jeździec
Gdy spakowano kosztowności i orszak królowej wyruszył do Włoch, pod ciężarem jednego z wozów zawalił się most. Wysłano rycerza po pomoc do zamku, ale obsada warowni go nie wpuściła. Ponoć do dziś przy wzgórzu zamkowym można usłyszeć tętent kopyt rumaka owego rycerza, próbującego dostać się do warowni.

Galeria